بررسی مقایسه ای مورفولوژی، هیستوشیمی و هیستولوژی دستگاه گوارش ماهی شاه کولی دریای خزر (Alburnus chalcoides) در دوره لاروی، بچه ماهی و پیش بلوغ

ماهی شاه کولی از خانواده کپورماهیان است که مطالعه اندکی بر روی اندام های داخلی آن صورت گرفته است. با توجه به این ­که دستگاه گوارش بر روی رشد و بقای جانوران اهمیت دارد در این تحقیق به این مورد پرداخته شد. نمونه ­برداری از این ماهی از روز اول بعد از تخم ­گشایی تا پیش بلوغ در فواصل زمانی متفاوت به ­صورت تصادفی صورت گرفت. در واقع رشد این ماهی از طریق مطالعه مورفولوژیکی و مطالعه بافت شناسی به ­روش رنگ ­آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین بررسی شد و ترشحات سلول­ های لایه مخاطی لوله گوارش از نظر کربوهیدراتی با استفاده از عملیات بافت­ شناسی به­ وسیله رنگ ­آمیزی اسید پریودیک شیف انجام شد. مطالعه آناتومیکی بر روی این ماهی نشان داد که دستگاه گوارش آن از دو بخش اصلی مری و روده تشکیل شده است. در روزهای اولیه دستگاه گوارش یک لوله ابتدایی و ساده بوده که فعالیت ترشحات مخاطی در آن دیده نشد. اما بعد از ظهور سلول­ های جامی شکل این فعالیت آغاز شد و لایه ­ای از ترکیبات پلی ساکارید خنثی بر روی لوله گوارش مشاهده شد. وجود ترشحات پلی ساکاریدی خنثی در مخاط لوله گوارش نشان داد که در هضم و جذب مواد غذایی نقش داشته و در محافظت لایه اپی تلیومی لوله گوارش و عبور مواد غذایی اهمیت دارد. ویژگی ­های تکاملی در این ماهی تا حدودی شبیه به سایر ماهیان خانواده کپورماهیان بوده اما تفاوت­ هایی نیز به ­صورت ویژه در آن دیده شد.